Om mijn artistieke visie en drijfveren te verduidelijken verwijs ik naar mijn beeldend werk.
Als tekenaar/schilder/beeldhouwer, is voor mij in hoofdzaak 'het medium' mijn persoonlijke beeldtaal en in veel mindere mate, het woord.
Deze taal gebruik ik, om gebeurtenissen en de daarbij horende gevoelens, vorm te geven. Met dit beeld neem ik een plaats in, binnen het gebeuren.
Via dit "bezig" zijn, zoek ik naar de essentie. Zo probeer ik een houvast, een evenwicht te vinden, in een steeds complexer wordende wereld vol tegenstellingen, met de daaruit voortvloeiende onvrede en agressie. Een wereld en een maatschappij waarin ondanks multimedia en technologie een steeds meer groeiende onmacht tot echte communicatie ontstaat. Daarom moeten mijn 'beelden' de kijker een toegang bieden tot "schoonheid, stilte, troost en nog veel meer".
Uiteindelijk is dit voor mij essentieel, naast het feit dat het een manier van overleven is geworden.

Jef Snauwaert

De toets van deemoed

"De geest heeft zijn schroom" schreef Gustave Flaubert. Jef Snauwaert krabbelde deze woorden in de marge van zijn tekentafel. De inscriptie- verzinnebeeldt een terughoudendheid die de kunstenaar als een aura omringt.
Het is een zich aarzelend weerhouden voelen, het is eerbied. Uit deze binnenwereld scheurt Snauwaert flarden van vertwijfeling. Hij hurkt neer bij zijn tekenwerk op de vloer, hij knielt. Zijn geest lijkt te bewegen in het universum van Hans Memling, waarvan hij zo houdt.

Cultuurtoeristen schuiven uren aan in rijen, maar zien niet in zichzelf. Ik denk aan het rechterluik van de Triptiek met het laatste Oordeel. Niet langer heil voor de verdoemden. Tussen wanhopenden en roependen is er één ouderling die bidt. Op het linkerluik voorziet Memling de onnozele gelukzaligen kwistig van devoot gevouwen handjes. Maar die ene figuur op het rechterluik is een vijftiende-eeuwse uitbeelding van hetzelfde gemoed dat ook Snauwaert beroert. Te licht bevonden voor de zaligheid, in onbestemde angst, voorbij de oever van vergeving, waar geen weg terug meer wacht: daar pas doorvoelt de ziel, die ook geleefd heeft, iets van ware hoogachting. "Ik beken, ik heb geleefd". Van deze deemoed spreken vooral de tekeningen van Jef. "Het is toch een drama dat we nooit echt iets kunnen delen", prevelt hij voor zich uit. Zijn tekenpen aarzelt kennelijk bij de akelige afstand die weegt tussen de dunne streepjes mens die hij op papier zet. Als op de tast betreden ze een wezenloze ruimte, die niet hun huis is. Want zij bewonen deze wereld niet. Wezenloze wezens, wezenlijk; afwezig. De plek alleen al, die ze bezetten als een moeten, het is hen teveel. In deze kwetsbare toetsen toont Jef zich meester. Deinst hij ook terug voor het hellevuur van het zich verworpen weten?

Joannes Késenne
Kunstrecensent
Docent Kunstpsychologie PHL

Jef Snauwaert schildert, tekent en creëert sculpturen, hoofdzakelijk bronzen. De drie disciplines vormen een geheel omdat zij uit een zelfde emotie, betrachting of ervaring ontstaan. Zijn picturaliteit is groot en groeit naarmate men het doek aftast en binnentreedt in wat op het eerste gezicht als een achtergrond zou kunnen worden aanzien en zich bij nader toezien als een veld van uiterste sensibiliteit en krachtig schilderen ontvouwt. Zijn tekeningen zijn op ontroerende wijze welsprekend. Het zijn vlekken van een aanwezigheid die tevens in hoge mate schilderkunstig is. Zijn sculpturen zijn de ruimtelijke versie van zijn beeldende emotie en een toonbeeld van hoe met luttele middelen en ervaring, een gedachte, een sfeer, een betrachting tastbaar wordt verwoord.
De intensiteit waarmee hij uitbeeldt heeft in ruime mate te maken met zijn uitermate streng selecteren, zijn nauwgezet hanteren van iedere discipline en het uitmuntende metier dat hem in staat stelt om zijn inspiratie uit te bouwen. In zijn doeken van vandaag kan men de ascese terugvinden, wat passie niet uitsluit, die een aantal jaren geleden al zijn tekeningen kenmerkte. Hoewel de verhevenheid van de beeldtaal in dit oeuvre een subtiel en hoogverheven streven is, toch blijft de inspiratie fundamenteel inherent aan het personage, aan de denker en vertolker die Jef Snauwaert is.

Hugo Brutin
Kunstrecensent

De schilderkunst van Jef Snauwaert is figuratief. Als kunstenaar is Jef zijn loopbaan begonnen met portretschilderen, het liefst noemt hij zich tekenaar. Centraal staat de menselijke figuur, of beter, een figuur. Wie er voorgesteld is, wordt niet direct duidelijk.
De figuur verdwijnt in een mist van zachte kleuren, of misschien verschijnt hij juist?
Ook dat kun je niet met zekerheid zeggen.
De figuren zijn groot, monumentaal van formaat, massief zwart, maar vervagende kleuren veranderen deze zware monumentaliteit in een zachte, schilderachtige entourage die vertedert. Op vergelijkbare wijze transformeert Jef koppen door ze telkens over te schilderen zodanig, dat slechts de essentie overblijft. Gevoelens als aarzeling, angst, verwondering, ontroering zou je met zijn voorstellingen kunnen associëren. Ook werken van klein formaat tonen dezelfde, heel tere behandeling; kleine kopjes, omhuld door zijdepapier of heel zacht gaas. Titels als 'Protecting veil', of 'Onder een sluier van wit' vertellen niet alleen iets over zijn werkwijze, maar ook over zijn intentie.
Behalve de bijna centraal in het schilderij staande figuren valt er een voorwerp te zien, een vaas, een kruik. Voorwerpen waar je iets in kunt doen, maar of dat zo is en wat dat dan is blijft de vraag. Je ziet bijvoorbeeld ook ringen; ringen zijn een symbool van een band tussen mensen, van de cyclus van het leven, maar ze kunnen ook vastbinden, gevangen houden. Het is aan de toeschouwer om een relatie te leggen tussen de figuur en het voorwerp. Soms heeft iets visueels Jef geïnspireerd, zoals de kop die naast een appel op een plankje stond. Dat vormde het uitgangspunt voor het schilderij 'Eva'. Tenslotte zijn er woorden in de schilderijen te zien bijvoorbeeld 'Passie', 'Don't leave me', die iets onthullen van de achterliggende bedoelingen. Voor Jef Snauwaert zijn de schilderijen beelden vol betekenis, een persoonlijke beleving, een ontroering, een verhaal. Zoals in het schilderij 'Herinnering aan Boston', dat verwijst naar een verhaal van een vrouw, die verliefd werd op een man, die ze niet kon krijgen. Ze snijdt zijn hoofd af en bewaart dat in een pot met basilicum, een plant die symbool staat voor de liefde. Het deed mij denken aan een lied,'Ik zou je het liefst in een doosje willen doen, en je voor altijd bewaren'.

In alle werken is het te zien hoe Jef Snauwaert zorgvuldig te werk gaat, en laag voor laag naar een resultaat toewerkt. Zijn doel is niet om een mooi schilderij te maken. Wat is mooi; dat is aan mode onderhevig, subjectief, voorbijgaand. Voor hem geldt dat het een goed schilderij moet zijn, dat is zijn criterium. De compositie moet kloppen, de plaats, houding en anatomie van de figuur, de combinatie van kleuren, die zo gevoelig is. Kleine elementjes kunnen daarbij een rol spelen, bijvoorbeeld horizontale of verticale lijntjes, die net even voor evenwicht en harmonie zorgen. In de andere ruimte kan de toeschouwer goed zien hoe het werk van Jef zich ontwikkelt. De werken rechts in de hoek dateren van ongeveer twee jaar geleden. De figuren zijn daar heel voorzichtig en precies neergezet. Kijk je verder, dan zie je een groter gebaar, een sterker gevoel verschijnen. De verftoets verandert het karakter van het werk. Maar ook een kunstenaar moet zich af en toe ontspannen. Dan maakt Jef "plezierstukjes", zoals van de kunstverzamelaarster, die met een kandelaar in de hand haar schilderijencollectie laat zien. Of een impressie van het houten beeld van een figuur dat in zijn tuin stond. Dit zijn spontane, vlot geschilderde werkjes.

De schilderijen van Jef Snauwaert zou ik met weinig moeite in een context kunnen plaatsen, verbindingslijnen trekken bijvoorbeeld met Symbolisten in België- Jef Snauwaert is geboren in België en woont in Brugge-. Symbolisten die meer willen laten zien dan puur een visuele voorstelling. Ook Surrealisten beogen iets dergelijks. Je zou kunnen denken aan de symbolische kracht van kleuren, zoals Wassily Kandinky die toepast. Of de krachtige, aangrijpende beeldtaal van Francis Bacon, een kunstenaar die Jef bewondert. Maar dat bewaren we voor de lezingen die naar aanleiding van de tentoonstelling van Jef Snauwaert gegeven worden.

Het werk heeft mij in zijn ban gekregen, vanwege de gevoeligheid die eruit spreekt en omdat er zo ontzettend veel in valt te ontdekken qua inhoud en schilderstechniek. Een karakteristiek voor goed werk, dat blijft boeien.
Maar, om met de woorden van Jef Snauwaert te eindigen, laat misschien ook even het mysterie rond een schilderij de kans om een beetje mysterie te blijven, het heeft er recht op!

Irene Sloet
Kunsthistorica

BEELDENDE INTROSPECTIE

Bruggeling Jef Snauwaert is de kunstenaar die dermate schitterende portretten maakte dat hij op de duur aan enkele futiele lijnen en een inktspat genoeg had om een figuur te karakteriseren. Sinds enkele jaren liet hij die technische bravoure voor wat ze was en maakte hij compleet andere dingen

Nogal abrupt liet Snauwaert dat gedreven en uiteindelijk wellicht vooral op kundigheid drijvende tekenend portretteren voor wat het was (haast niets meer) om opnieuw meer materie in het werk te brengen, kleur te gaan gebruiken, diverse technieken te combineren en af en toe de derde dimensie af te tasten. Maar de mens, de kunstenaar zelf, bleef en blijft constant aanwezig in zijn werk.
Middels of ondanks zichzelf lijkt dit scheppen een volgehouden zoektocht naar antwoorden. Hoe gedreven Snauwaert ook al heeft getekend, geportretteerd en gecreëerd, de antwoorden lijken uit te blijven. Die indruk hadden wij althans na een bezoek aan deze knappe tentoonstelling, waarin het beeld van de mens een heel schimmig en schichtig is. Snauwaerts frêle gevoelig werk- vaak op gebruikte dragers met soms wat textuur en erg weinig middelen- ademt vooral een soort desolaatheid uit die de nietigheid en de vereenzaming van het menselijk wezen extra benadrukt.
Ook op dat vlak is zijn werk actueel. Het boeit, mede omdat je pas na een lange confrontatie dat typerende kopje in de werken thuis kan brengen. Vaak zit het ingenieus verwerkt in een groter geheel, vaak ontwar je na enige tijd de osmose van sjablonen.

Johan Debruyne
Kunstcriticus